Στα ίχνη της παιδικής αντίληψης μέσω του αισθητηριακoύ παιχνιδιού

1.το αγαπημένο παιχνίδι

Αισθητικές εμπειρίες προκύπτουν όχι μόνο κατά την ενασχόληση με τα υπάρχοντα αντικείμενα (όπως τα έργα τέχνης), αλλά και κατά την παραγωγική ενασχόληση, δηλαδή όταν κάτι δημιουργείται αισθητικά (σαν παιχνίδι). Αυτό μπορεί να είναι παιχνίδι ρόλων ή ακόμη και κρυφτό. Ο συναισθηματικός χαρακτήρας αναφέρεται ως ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της αισθητικής αντίληψης. Ο άνθρωπος έχει αισθήσεις που στρέφονται προς τα έξω: Η αίσθηση της όρασης, η αίσθηση της ακοής, η αίσθηση της γεύσης, η αίσθηση της όσφρησης και η αίσθηση της αφής. Οι αισθήσεις είναι η πόρτα μας στον κόσμο και είναι αλληλένδετες. Η αίσθηση της όρασης κυριαρχεί στο χώρο και στην απόσταση, ενώ η αίσθηση της ακοής κυριαρχεί στο χρόνο και χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να ληφθεί. Οι αισθήσεις ορίζουν τα όρια της οντότητας από τον εξωτερικό κόσμο. Οι συναισθητικοί άνθρωποι μυρίζουν και γεύονται τα χρώματα, οπτικοποιούν τον ήχο και συνδέουν το γνωστικό περιεχόμενο με τις αισθητηριακές εντυπώσεις.

Θα αναφέρω λοιπόν σε αυτό το σημείο το κρυφτό για παράδειγμα ως αγαπημένο παιχνίδι και ειδικά το κρυφτό που παίζαμε παιδιά τα καλοκαίρια στο νησί. Εδώ θα ήθελα να κάνω μια μικρή αναφορά στο ελληνικό νησί όπου πέρασα όλες τις καλοκαιρινές μου διακοπές ως παιδί, έφηβος, ενήλικας και και δόξα τω Θεώ συνεχίζω ακόμα όταν μπορώ. Η Τήνος είναι ένα κυκλαδίτικο νησί στο κεντρικό Αιγαίο με 47 παραδοσιακά χωριά βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής, με μικρά ξωκλήσια, περιστεριώνες και παλιούς ανεμόμυλους, ομπατές, πλακόστρωτα σοκάκια, καλλιεργήσιμες εκτάσεις όπου ζουν μαρμαροτεχνίτες, γλύπτες και ζωγράφοι. Το νησί κυριαρχείται από αγκαθωτή βλάστηση, με τα χωριά του να μοιάζουν με μικρά δάση λόγω των υπόγειων υδάτων και των κρυφών πηγών με τρεχούμενο νερό.

Μου άρεσε λοιπόν να γίνομαι αόρατη στο "Νησί των Σειρήνων". Ένιωσα προστασία αλλά και μοναξιά στην αορατότητα. Όταν ήμουν παιδί, υπήρχαν πάντα αντικρουόμενα συναισθήματα: από τη μια πλευρά δεν ήθελα να με βρουν, αλλά από την άλλη φανταζόμουν ότι θα ήταν τρομερό να παραμείνω αόρατη για πάντα. Μακροπρόθεσμα, θα υπήρχαν και μειονεκτήματα. Αλλά δεν μπορούσα να αντισταθώ στο αίσθημα ελευθερίας και ανεξαρτησίας που μου πρόσφερε το να κρύβομαι πίσω από τα πυκνά φυλλώματα, τις σκιερές βενετσιάνικες καμάρες και τα πέτρινα κάστρα. Δεν θυμάμαι να περιγράφω πολλές σκέψεις ή γεγονότα, ένα πράγμα είναι ακόμα σίγουρο για μένα, ήταν η μαγική μου στιγμή: μπορούσα να είμαι αόρατη για όσο καιρό ήθελα. Ή όσο νόμιζα ότι μπορούσα, παρατηρώντας τη ζωή του χωριού από μακριά ή από κοντά.

Το παιχνίδι που αναπτύσσεται από τη φαντασία του, καθώς και το παιχνίδι που είναι προσανατολισμένο στην εμπειρία, ενισχύει τη φαντασία του παιδιού. Στο παιχνίδι, δλδ, κατασκευάστηκε μια άλλη πραγματικότητα, η οποία ήταν μια μοναχική αλλά ταυτόχρονα μια από κοινού συμφωνημένη κατασκευή πραγματικότητας. Στο παιχνίδι φαντασίας, το παιδί μαθαίνει να συμπάσχει με τους άλλους, μπαίνει στη θέση των άλλων ενισχύεται δηλαδή η ενσυναίσθηση του. Υιοθετεί διαφορετικές οπτικές και μαθαίνει να βλέπει τον κόσμο και "με άλλα μάτια".

Παιχνίδια τρόμου

Το λεγόμενο παιχνίδι "σκοτεινό δωμάτιο" ήταν μια δημοφιλής παραλλαγή του παιχνιδιού κρυφτού, αυτός που τα φύλαγε όχι μόνο έπρεπε να ψάξει στο σκοτάδι για να ανακαλύψει τα κρυμμένα παιδιά, αλλά και να ψηλαφίσει αυτό που έπιανε για να διαπιστώσει και να ανακοινώσει ποιος ήταν. Όσοι από εμάς φορούσαμε γυαλιά ή είχαμε φουντωτά μαλλιά πάντα χάναμε, όπως ακριβώς και στην τυφλόμυγα.

Το σκοτεινό δωμάτιο ήταν ένα φανταστικό παιχνίδι που ανέβαζε την αδρεναλίνη μας στα ύψη και μας έδινε τεράστια ευχαρίστηση. Τα δυνατά γέλια εναλλάσσονταν με ψιθύρους και το κυρίαρχο συναίσθημα ήταν ο ενθουσιασμός, η αγωνία και η χαρά. Η σωματική επαφή προέκυπτε συχνά με το ένα παιδί να αγκαλιάζει το άλλο για να το καθησυχάσει και να το προστατεύσει από την αγωνία του ή καλύπτοντάς του το στόμα του για να μην το προδώσει το γελάκι που. Κατά κανόνα, αυτό το ρόλο του προστάτη αναλάμβαναν τα πιο γενναία παιδιά.

2. ιδανικές αρετές ενηλίκου στο ρόλο του leader παιχνιδιού:

• Ακεραιότητα, ειλικρίνεια και αξιοπιστία.

• Ενθουσιασμός.

• Ικανότητα διαμεσολάβησης.

• Δεξιότητες επικοινωνίας.

• Αυτοέλεγχος και ικανότητα ανάθεσης αρμοδιοτήτων.

• Ενσυναίσθηση.

• Διαπολιτισμική ικανότητα.

• χιούμορ

3.β) παρατηρήστε τον εαυτό σας

Το παιχνίδι έχει νευραλγική σημασία για την ανάπτυξη και την ενίσχυση των δεξιοτήτων των μελλοντικών μας ενηλίκων. Τα παιδιά ενισχύονται στον συναισθηματικό, κοινωνικό, ψυχοκινητικό και γνωστικό τομέα. Το παιχνίδι τούς παρέχει πρόσβαση στον κόσμο, προάγει την αυτοδεξιότητά τους, την κοινωνική τους δεξιότητα και τη γνωστική τους δεξιότητα στους τομείς, ενώ ενισχύει τη χαρά και το κίνητρό τους για μάθηση και συνεπώς την περιέργειά τους.

Τα στάδια του Piaget :

Το αισθησιο-κινητικό στάδιο που διαρκεί από την γέννηση ως και την ηλικία των 2 ετών , το παιδί χρησιμοποιεί αισθητηριακές και κινητικές δεξιότητες, γνωρίζει αντικείμενα μέσω της χρήσης. Σε αυτό το στάδιο, το παιδί είναι σε θέση να κατανοήσει ότι τα πράγματα συνεχίζουν να υπάρχουν, ακόμη και αν το αντικείμενο έχει χαθεί από τα μάτια του.

Το στάδιο της προ-λογικής νόησης από τα 2 έως τα 6 έτη (νηπιακή ηλικία), το παιδί αναπτύσσει συμβολική σκέψη, χρήση της γλώσσας, εγωκεντρική σκέψη. Δηλαδή, αναπτύσσει την ικανότητα αναγνώρισης αντικειμένων με ένα μοναδικό χαρακτηριστικό ή ομάδων αντικειμένων με βάση ένα μοναδικό χαρακτηριστικό. Για παράδειγμα, αν υπάρχουν πολλές μπάλες διαφορετικού χρώματος, το παιδί είναι σε θέση να αναγνωρίσει όλες τις κόκκινες ή μαύρες μπάλες από ένα μόνο χαρακτηριστικό, το χρώμα τους (ανεξάρτητα από το σχήμα).

Στο στάδιο της συγκεκριμένης-λειτουργικής νοημοσύνης από 7-11 ετών, εφαρμόζονται κανόνες λογικής, αντικειμενική & ριζική ερμηνεία. Το παιδί κατανοεί καλύτερα την ταξινόμηση των αντικειμένων με βάση πολλούς παράγοντες, όπως το ύψος, το βάρος, το σχήμα, το μέγεθος κ.λπ. Το παιδί μπορεί ακόμη και να βάζει αντικείμενα για να εξυπηρετήσει έναν σκοπό. Είναι σε θέση να κατανοεί τους αριθμούς, το βάρος και άλλες φυσικές ιδιότητες των αντικειμένων.

Το στάδιο της λογικής σκέψης από τα 12 έτη έως το τέλος της εφηβείας. Συντελείται η ανάπτυξη της λογικής σκέψης, βελτιώνεται η ικανότητα για κατανόηση και ερμηνεία, επιτυγχάνεται η κατάκτηση της αφηρημένης σκέψης. Στην εφηβεία, τα παιδιά ασχολούνται με θέματα του μέλλοντος, ιδεολογίες, πειθαρχία, σωστό, λάθος και την ηθική. Σύμφωνα με τον με Piaget για τη θεωρία της ηθικής ανάπτυξης, σε αυτή τη φάση, τα παιδιά είναι σε θέση να αποδεχτούν ότι οι κοινωνικοί κανόνες πρέπει να τηρούνται, αλλά καθώς μεγαλώνουν, οι ιδεολογίες τους για την προσωπική ελευθερία και την ατομικότητα αρχίζουν να σείονται. Εδώ πια θα προσδιορίσουν ότι οι κοινωνικοί κανόνες είναι διαπραγματεύσιμοι.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, σε ενα παιχνίδι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψιν κάποιοι βασικοί παράγοντες: Αυτοί αφορούν στα χαρακτηριστικά της ομάδας, πχ τον αριθμό των μελλών, την ηλικία και το φύλο, το γνωστικό υπόβαθρο των συμμετεχόντων, καθώς και τις εμπειρίες τους, τις επιθυμίες, τις προτιμήσεις και αυτά που δεν τους αρέσουν. (Κάτι άλλο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το παιδαγωγικό concept που προάγει το εκάστοτε Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, αν για παράδειγμα πρόκειται για Δημόσιο νηπιαγωγείο αν έχει υιοθετήσει την παιδαγωγική μοντεσσόρι κλπ, καθώς και ποιες προσδοκίες έχει από τους εκπαιδευτικούς του. Επιπλέον, σε μια κατάσταση παιχνιδιού, είναι πολύ σημαντικό να εξετάσω τον τρόπο διεξαγωγής παιχνιδιού, δηλαδή αν ένα παιχνίδι έχει προσχεδιαστεί σύμφωνα με τις ανάγκες της ομάδας των παιδιών.)

Όταν πρόκειται για μια προσχεδιασμένη δραστηριότητα, σημειώνω ότι ο σχεδιασμός δεν μπορεί πάντα -ή μάλλον σπάνια- να εφαρμοστεί ένα προς ένα. Ωστόσο, δε θα αποκλίνει πολύ από τον αρχικό σχεδιασμό. Λαμβάνω επίσης υπόψη τον εκπαιδευτικό τομέα στον οποίο αφορά η δραστηριότητα: υγεία, κοινωνική και πολιτιστική ζωή, γλώσσα επικοινωνίας, δομή, τέχνη, οπτικός σχεδιασμός, μουσική, θέατρο, μαθηματικά, φύση, κόσμος, τεχνολογία. Είναι επίσης σημαντικό να ληφθεί υπόψη η μορφή του παιχνιδιού, δηλαδή αν πρόκειται για παιχνίδι κίνησης, αφήγηση ιστορίας συνοδεία μουσικών οργάνων, χειροτεχνία, επιτραπέζιο παιχνίδι, παιχνίδι προσομοίωσης, παιχνίδι ρόλων ή θεατρικό παιχνίδι κ.λπ.

η δική μας συμπεριφορά ως ενήλικες

επιθυμητή συμπεριφορά που προάγει τη δημιουργικότητα

Το σημείο εκκίνησης έχει πάντα ιδιαίτερη σημασία. Το σημείο εκκίνησης είναι τα ίδια παιδιά που έχουν συγκεντρωθεί για να παίξουν. Τα παιδιά σε έναν παιδικό σταθμό φέρνουν μαζί τους τις εμπειρίες του σπιτιού και τη διάθεση των γονέων τους, προέρχονται από διαφορετικά μέρη, διαφορετικές καθημερινές καταστάσεις και έχουν διαφορετικές εμπειρίες, μαθησιακό υπόβαθρο, αναπτυξιακά επίπεδα, στάσεις και κίνητρα. Αυτοί είναι παράγοντες που οι εκπαιδευτικοί πρέπει να λάβουν υπόψη τους. Το κύριο μέλημά μου κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού είναι να δημιουργήσω μια αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης, να διασκεδάσω τα παιδιά και να τους προσφέρω μια άνετη ατμόσφαιρα. Μετά τη δημιουργία μιας οικείας και ασφαλούς ατμόσφαιρας μεταξύ των μελών ως leader του παιχνιδιού, το κίνητρο της δραστηριότητας έχει μεγάλη σημασία για μένα. Το παιχνίδι δεν θα πρέπει να είναι ούτε υποτονικό αλλά ούτε υπέρφορτωτικό για τα παιδιά. Δλδ, θα πρέπει είναι να μην αφήσετε την κατάσταση του παιχνιδιού να γίνει βαρετή, ώστε το παιχνίδι να φτάσει στην κορύφωσή του. Το πώς θα εντάξουμε τα παιδιά στην κατάσταση του παιχνιδιού εξακολουθεί να είναι ένας από τους προβληματισμούς μου. Πρώτα απ' όλα, ασχολούμαι δραστικά με την όσο το δυνατόν ακριβέστερη διατύπωση του παιχνιδιού. Βεβαιώνομαι ότι η κατεύθυνση του στόχου είναι επαληθεύσιμη, παρατηρήσιμη και μετρήσιμη και ότι τα παιδιά ενδιαφέρονται για την επίτευξη των στόχων ή του στόχου. Ο στόχος μιας κατάστασης παιχνιδιού πρέπει να είναι εφικτός, προσαρμοσμένος στην εκάστοτε ομάδα, δηλαδή στην ηλικιακή ομάδα, στις ήδη αποκτηθείσες δεξιότητες και στο μαθησιακό υπόβαθρο. Αυτό που είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό στη δραστηριότητα είναι ποιες δεξιότητες και ικανότητες μπορώ να ενισχύσω στα παιδιά και ποιους στόχους θέλω να επιτύχω μέσω αυτής. Δηλαδή, αν επιτυγχάνω γνωστικούς, συναισθηματικούς ή ψυχοκινητικούς στόχους ή έναν συνδυασμό αυτών. Επιπλέον, πριν από την έναρξη του παιχνιδιού, σημειώνω πού θα λάβει χώρα η δραστηριότητα, ποιες είναι οι χωρικές συνθήκες, πόσο χρόνο έχω στη διάθεσή μου, αν απαιτείται συνεννόηση με συναδέλφους και τι υλικά παιχνιδιού θα παρασχεθούν. Τέλος, η φάση του κλεισίματος της δραστηριότητας είναι εξαιρετικά σημαντική για μένα. Η δραστηριότητα δεν πρέπει να τελειώνει απότομα, ώστε να μην αποχωρήσει κανείς από τη δραστηριότητα με απορίες. Το τελικό στάδιο περιλαμβάνει τον αποχαιρετισμό. Αυτό μπορεί πιθανώς να επιτευχθεί τραγουδώντας ένα τραγούδι, π.χ. 1, 2, 3 το παιχνίδι τελείωσε, 1, 2, 3, 4 αύριο θα είμαστε πάλι εδώ, 5, 6, 7, 8 ήταν πάλι διασκεδαστικό! 8, 9, 10 τα ξαναλέμε / σηκωθείτε τώρα...

Δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι τα παιδιά προκαλούν τη δημιουργικότητά τους σε μια κατάσταση παιχνιδιού, χειροτεχνίας κ.λπ. και ότι χρειάζονται υποστήριξη για να το κάνουν αυτό. Εδώ αναφέρονται εν συντομία οι 4 φάσεις της δημιουργικότητας: 1η φάση: προετοιμασία (προετοιμασία). Συλλογή υλικού Πηγαίνοντας σε μέρη για να βρω έμπνευση Συλλογή πληροφοριών 2η φάση: επώαση (διευθέτηση) αρχίζει να συνδυάζει το συλλεχθέν υλικό κάποιος νοιώθει οτι έχει κολλήσει εδώ, έχει την αίσθηση ότι δεν προχωράει παραπέρα το θέμα 3η φάση: Η φάση του πεφωτισμού (η λάμψη της έμπνευσης) Ξαφνικές ιδέες έρχονται στο μυαλό, πώς θα μπορούσε να μοιάζει η λύση. 4η φάση: Επαλήθευση (υλοποίηση, φάση εφαρμογής) Το πρόβλημα ή το ερώτημα δεν έχει ακόμη λυθεί, αλλά η κατεύθυνση γίνεται σαφέστερη. Κάθε ηλικιακή ομάδα έχει τις δικές της μαθησιακές ανάγκες και τα δικά της χαρακτηριστικά. Ωστόσο, πιστεύω ότι η ίδια η διαδικασία της μάθησης αποτελείται για όλους, ανεξαρτήτου ηλικίας, από δύο βασικά μέρη: 50% κατανόηση και 50% αφομοίωση. Για όλες τις ηλικιακές ομάδες, κάθε εκπαιδευτική δραστηριότητα (παιχνίδι) έχει ως στόχο τη μάθηση, δηλαδή την ενασχόληση με τον κόσμο, την ενίσχυση ενδοπροσωπικών εννοιών και την προώθηση γνωστικών και κοινωνικών δεξιοτήτων ή ικανοτήτων. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι επομένως εξαιρετικά σημαντικός σε αυτή τη διαδικασία, καθώς λειτουργεί ως πρότυπο, οδηγός και μέντορας. Ως Ελληνίδα, επισημαίνω και επικροτώ τη σημασία της αυτογνωσίας. (Γνώθι σεαυτόν-αρχαία ελληνικά Γνῶθι σεαυτόν "Γνώθι τον εαυτό σου"! / "Μάθε τι είσαι."). Ο μαθητής πρέπει να αναζητήσει τη γνώση ή να λύσει το πρόβλημα μόνος του, αντί να λαμβάνει γνώσεις και οδηγίες για το πρόβλημα1. Οι πραγματικές εμπειρίες είναι σημαντικές για τη διαδικασία μάθησης. Επομένως, δεν είναι σημαντικό μόνο το περιεχόμενο των πληροφοριών, αλλά και το ευρύτερο πλαίσιο για εποικοδομητική μάθηση. Αυτές οι διδακτικές εμπειρίες θα πρέπει να είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο ώστε τα παιδιά να μπορούν εύκολα να συνδυάσουν τις πληροφορίες με προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες, καθώς και με καταστάσεις της πραγματικής ζωής. Τέσσερις τομείς διέπουν τη δημιουργικότητα: κοινωνικό περιβάλλον, δεξιότητες και γνώσεις, δεξιότητες δημιουργικής σκέψης, κίνητρα. Στο πλαίσιο της δημιουργικότητας, πρόκειται για το κίνητρο να παίξει ένα παιχνίδι, να ζωγραφίσει ή να φτιάξει κάτι, να αναλάβει ένα έργο, να δημιουργήσει κάτι ή να λύσει ένα πρόβλημα επειδή ενδιαφέρει, προκαλεί ή ικανοποιεί το ίδιο το παιδί. Για το σκοπό αυτό, τα εσωτερικά κίνητρα είναι η και η βασική αρχή. Το εσωτερικό κινήτρο και η δημιουργικότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Οι άνθρωποι είναι πιο δημιουργικοί όταν αισθάνονται ότι παρακινούνται κυρίως από το δικό τους ενδιαφέρον, την απόλαυση, την ικανοποίηση και την πρόκληση που τους δίνει η ίδια η εργασία (και όχι από εξωγενή κίνητρα). Τα εσωτερικά κίνητρα διαδικασίας τροφοδοτούνται από μια εσωτερική επιθυμία και χαρά. Δεν χρειάζεται περαιτέρω έπαινος σε αυτή την περίπτωση εδώ, διότι ο ενθουσιασμός εκκρίνει ένα χημικό κοκτέιλ αυτο-ανταμοιβής. Ως εκ τούτου, η παιδαγωγική της πρώιμης παιδικής ηλικίας θα πρέπει να απέχει από την επιβράβευση ή τον έπαινο στις δημιουργικές διαδικασίες. Κανένα εξωτερικό κριτήριο δεν μπορεί να αντικαταστήσει την εσωτερική απαίτηση για επίτευξη- από την άλλη πλευρά, τα εξωγενή κίνητρα αποδεικνύονται αντιπαραγωγικά. Επομένως, η δημιουργικότητα απαιτεί πρωτότυπες και ποικίλες διαδικασίες σκέψης, φαντασία , ιδέες . Η εσωτερική παρακίνηση χαρακτηρίζεται από περιέργεια και ενδιαφέρον για το έργο, επιμονή και θέληση, εμπιστοσύνη στις ικανότητες και τις δυνατότητες του ατόμου, καθώς και συγκέντρωση και εστίαση στο περιεχόμενο του έργου. Τέλος, τα παιδιά συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες όταν αναλαμβάνουν ένα έργο. Κάποιοι αφήνουν τη δυσκολία να μιλήσει από μόνη της και ζητούν συμβουλές, αλλά άλλοι μπορεί να γίνουν ανυπόμονοι ή να αποθαρρυνθούν. Οι εκπαιδευτικοί εδώ χρειάζονται θετική αυτοαντίληψη καθώς και ικανότητες αυτοσχεδιασμού και πρέπει να είναι ικανοί να επιλύουν προβλήματα και να εργάζονται με στόχο. Πρέπει να είναι ανοιχτοί στις διάφορες δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν και τελικά να μην τις βλέπουν ως βάρος, αλλά να τις βλέπουν ως πρόκληση που κάνει τη ζωή συναρπαστική και την εμπλουτίζει.

Wie ist es, mit Kindern zu spielen?

 

1.das Lieblingsspiel

Ästhetische Erfahrungen ergeben sich nicht nur im Umgang mit vorhandenen Objekten (wie Kunstwerke), sondern auch im produktiven Umgang, also dort wo etwas ästhetisch gestaltet wird (Als-Ob-Spiel). Das mag ein Rollenspiel sein oder selbst das Versteckenspiel. Als besonderes Merkmal ästhetischer Wahrnehmung wird synästhetischer Charakter genannt. Der Mensch hat Sinne, die sich nach außen wenden: Gesichts-, Geghör-, Geschmaks-, Geruchs-, und Tatssinn. Die Sinne sind unsere Tur zur Welt und sind miteinander verknüpft. Der Sehnsinn ist Fernsinn und raumdominant und der Gehöhrsinn ist zeitdominant und braucht mehr Zeit um die Aufnahme zu ermöglichen. Die Sinne definieren die Grenzen der Entität von der Außenwelt. Synästhetiker Menschen riechen und schmecken die Farben, visualisieren den Klang und verknüpfen kognitive Inhalte mit Sinneseindrücken.

Ich würde denn in diesem Punkt das Versteckenspiel als mein Lieblingsspiel erwähnen und vor allem das Versteckspiel, das wir in der Kindheit in den Sommern auf der Insel spielten. Hier möchte ich einen kleinen Hinweis auf die griechische Insel machen, auf der ich als Kind, Jugendlicher, Erwachsener und immer noch all meine Sommerferien verbracht habe. Tinos ist eine kykladische Insel in der zentralen Ägäis mit 47 traditionellen Dörfern venezianischer Architektur, mit kleinen Kapellen, Taubenschlägen und alten Windmühlen, terrassenförmige Ackerfläche, auf der Marmorhandwerker, Bildhauer und Maler leben. Die Insel wird von dorniger Vegetation beherrscht, wobei ihre Dörfer aufgrund des unterirdischen Wassers und der versteckten Quellen mit fließendem Wasser wie kleine Wälder aussehen.

Also ich wurde gerne unsichtbar auf der „Insel der Sirenen“. Ich empfand Schutz aber auch Einsamkeit in der Unsichtbarkeit. Beim Kinderspiel herrschten immer wieder widersprüchliche Emotionen: einerseits wollte ich nicht gefunden werden, andererseits stellte ich mir aber vor, dass es schrecklich gewesen wäre, für immer unsichtbar zu bleiben. Auf Dauer würde es wohl auch Nachteile haben. Aber ich konnte dem Gefühl von Freiheit und Unabhängigkeit nicht widerstehen, das mir das Versteckspiel hinter dem dichten Laub, den schattigen venezianischen Bögen und den Steinburgen bot. Ich erinnere mich nicht, viele Gedanken oder Ereignisse zu beschrieben, eins ist für mich noch sicher, es war mein magischer Moment: Ich konnte so lange unsichtbar sein, wie ich wollte. Oder solange wie ich glaubte, es zu können, und das Dorfleben aus der Ferne oder aus der Nähe beobachten zu können.

Das aus sich heraus entwickelte Spiel sowie das erlebnisorientierte Spiel stärkt die eigene Fantasie. Im Spiel wurde also eine andere Realität konstruiert, wobei es sich um eine solitäre aber zugleich eine gemeinsam vereinbarte Realitätkonstruktion handelte. Im Fantasiespiel lernt das Kind, sich in andere hineinzufühlen. Es nimmt verschiedene Sichtweisen ein und lernt, die Welt auch „mit anderen Augen“ zu sehen.

Horrorspiele

Das sogenannte Spiel „Dunkelkammer“ war eine beliebte Variante des Versteckspiels, bei dem derjenige, der bewachte, nicht nur im Dunkeln suchen musste, um die verstecke Kinder zu entdecken, sondern auch denjenigen, den er erwischte, befummeln musste, um festzustellen und zu erkündigen, wer es war. Diejenigen von uns, die eine Brille trugen oder büschige Haare hatten, verloren immer, genau wie beim Blindfly.

Die Dunkelkammer war ein süchtig machendes Spiel, das unseren Adrenalinspiegel in die Höhe trieb und uns immense Freude bereitete. Lautes Gelächter wechselte sich mit Geflüster ab und die vorherrschende Emotione waren Spannung und Freude. Körperlicher Kontakt trat auf, indem ein Kind das andere oft umarmte, um es vor der Anspannung zu beruhigen und es zu beschützen, oder seinen Mund zuhielt, um zu verhindern, dass sein leises Lachen es verriet. In der Regel wurde diese Rolle des Beschützers von den mutigsten Kindern übernommen.

2. Persönliche Einschätzung von Spielleitungsqualitäten:

• Integrität, Ehrlichkeit und Zuverlässigkeit.

• Begeisterungsfähigkeit.

• Fähigkeit zur Vermittlung.

• Kommunikationsfähigkeit.

• Selbstkontrolle und Delegationsfähigkeit.

• Empathie.

• Interkulturelle Kompetenz.

• amüsant

3.b) beobachten Sie sich selbst

Das Spiel ist von zentraler Bedeutung für die Entwicklung und die Stärkung der Kompetenzen der werdenten Erwachsenen. Kinder werden dadurch im emotionalen, sozialen, psychiomotorischen und im kognitiven Bereich gestärkt. Das Spielen stellt für sie den Zugang zur Welt dar, fördert ihre Selbst-, die Sozial- und Sachkompetenz und unterstützt die Lernfreude, die Lernmotivation und damit die Neugierde.

Im sensomotorisches Stadium, im Alter 0-2 Jahre verwendet das Kinder sensorische und motorische Fähigkeiten, kennt Gegenstände durch Gebrauch. In diesem Stadium ist ein Kind in der Lage zu verstehen, dass Dinge weiterhin existieren, auch wenn das Objekt aus den Augen verloren wird.

Im präoperatives Stadium, im Alter von 2-6 das Kind entwickelt das Symbolisches Denken, Sprachgebrauch, egozentrisches Denken. D.h. es entwickelt die Fähigkeit, Objekte mit einem eindeutigen Merkmal oder Gruppen von Objekten anhand eines einzigen Merkmals zu identifizieren. Wenn z. B. mehrere verschiedenfarbige Bälle vorhanden sind, ist das Kind in der Lage, alle roten oder schwarzen Bälle anhand eines einzigen Merkmals, ihrer Farbe, zu identifizieren (unabhängig von der Form).

In der konkret-operationale Intelligenzsphase von 7-11 Jahre herscht die Logik, die objektive & radikale Interpretation wird angewandt. Das Kind versteht besser die Klassifizierung von Objekten, basierend auf vielen Faktoren wie Höhe, Gewicht, Form, Größe, etc. Das Kind kann sogar Objekte in eine Reihenfolge bringen, die einem bestimmten Zweck dient. Er/sie ist in der Lage, Zahlen, Gewicht und andere physikalische Eigenschaften von Objekten zu verstehen.

Ab dem 12. Lebensjahr bis ins Erwachsenenalter, also in der Pubertät, befindet sich das Kind in der formalen Betriebsphase. Abstraktes Denken, hipotetische Ideen und breitere Themen werden in diesem Stadium ausgebiledet. Es trägt zur Entwicklung des logischen Denkens bei, verbessert die Fähigkeit zu verstehen und zu interpretieren, und erreicht die Beherrschung des abstrakten Denkens. In der Adoleszenz beschäftigen sich Kinder mit Fragen der Zukunft, Ideologien, Disziplin, Richtig, Falsch und Moral. In diesem Stadium sind Kinder in der Lage zu akzeptieren, dass soziale Regeln befolgt werden müssen, aber wenn sie älter werden, beginnen ihre Ideologien von persönlicher Freiheit und Individualität in Frage gestellt zu werden. Hier werden sie nun feststellen, dass soziale Regeln verhandelbar sind.

Nach dem obigen, in einer Spielsituation ist für mich wichtig, die Leitfaden sorgfältig zu befolgen. Es ist also von großer Bedeutung, während der Planung von Spieleinheiten die Planungsphase zu berücksichtigen und die Rahmenbedingungen genau zu kennen. Das bezieht sich auf die Gruppengröße, das Alter und Geschlecht, die Herkunft der Teilnehmenden, sowie ihre Spielerfahrungen, Wünsche, Vorlieben und Abneigungen. Was anderes, das berücksichtigt werden muss, ist das pädagogische Konzept der Bildungsinstitution, welche Erwartungen hat die Institution und welche Werten sind für sie wichtig. Darüber hinaus in einer Spielsituation ist für mich sehr wichtig die Art des Spielens zu beachten, d.h. ist ein Spiel bereits von mir geplant und gestaltet, entsprechend den Bedürfnissen der Gruppen der Kinder.

Wenn es um eine vorgeplante von mir Aktivität geht, dann nehme ich zur Kenntnis, dass sich die Planung nicht immer -oder eher selten- eins zu eins umgesetzt werden lässt. Es darf trotzdem nicht vom zuvor erstellten Plan vielfach abweichen. Ich berücksichtige auch den Bildungsbereich, auf den sich die Aktivität bezieht. Μir ist noch wichtig die Spielform zu berücksichtigen, d. h. es bezieht sich auf ein Bewegungsspiel, Klanggeschichte, Bastelnsituation, ein Brettspiel, ein Planspiel, ein Rollen- oder Theaterspiel usw.

eigenes Verhalten

wünschwertes, die Kreativität förderndes verhalten

Die Ausgangssituation ist für mich immer von besonderer Bedeutung. Der Ausgangspunkt sind die Kinder, die sich zum Spielen versammelt haben. Die Kinder in einer Kindertagesstätte bringen die Erfahrungen von zu Hause und die Veranlagung ihrer Eltern mit, sie kommen aus unterschiedlichen Orten, unterschiedlichen Alltagssituationen und haben unterschiedliche Erfahrungen, Lernhintergründe, Entwicklungsstände, Einstellungen und Motivationen. Dies sind Faktoren, die von Pädagogen berücksichtigt werden müssen. Mein Hauptanliegen während des Spiels ist es, ein Gefühl von Sicherheit und Vertrauen zu schaffen, die Kinder zu unterhalten und eine angenehme Atmosphäre für sie zu vermitteln. Nachdem ich als Spielleiter eine vertraute und sichere Atmosphäre unter den Mitgliedern geschaffen habe, ist der Anreiz der Aktivität von großer Bedeutung für mich. Das Spiel sollte weder unterfordern noch überfordern. Eine Herausforderung besteht darin, die Spielsituation nicht langweilig werden zu lassen, so dass der Spielverlauf einen Höhepunkt erreicht. Wie ich die Kinder in die Spielsituation hineinversetzen kann, ist noch ein meiner Anliegen. In erster Linie befasse ich mich drastisch mit der möglichst genauen Formulierung des Spiels. Ich achte darauf, dass die Zielrichtung überprüfbar, beobachter und messbar sei und dass die Kinder daran interessiert sind, die Ziele bzw. das Ziel zu erreichen. Das Ziel einer Spielsituation muss erreichbar sein, angepasst an die einzelne Gruppe, d.h. Altersgruppe, bereits erworbene Fähigkeiten und Lernhintergrund. Besonders wichtig ist für mich bei der Aktivität auch, welche Fähigkeiten und Fertigkeiten ich bei den Kindern stärken kann und welche Ziele ich dadurch erreichen möchte. Ob ich nämlich kognitive, affektive oder psychomotorische Ziele erreiche oder eine Kombination aus diesen. Darüberhinaus, bevor die Spielsituation eintritt, notiere ich, wo die Aktivität stattfindet, wie die räumlichen Gegebenheiten sind, wie viel Zeit ich zur Verfügung habe, ob eine Absprache mit Kollegen erforderlich ist und welche Spielmaterialien zur Verfügung gestellt werden. Schließlich die Abschlussphase der Aktivität ist für mich äußerst wichtig. Die Aktivität darf nicht abrupt beendet werden, damit niemand mit lauten unverstanden Erfahrungen die Aktivität verlässt. Zum Schluss gehört das Verabschieden. Dies kann wohl durch ein Lied erreicht werden, z.B. 1, 2, 3 ist das Spielchen jetzt vorbei, 1, 2, 3, 4 morgen sind wir wieder hier, 5, 6, 7, 8 es hat mal wieder Spaß gemacht! 8, 9, 10 auf wieder sehen / jetzt aufstehen..

Nicht zu übersehen, dass Kinder in einer Spielsituation, beim Basteln usw. ihre Kreativität hervorrufen und dass sie dabei Unterstützung brauchen. Hier sind kurz die 4 Trends der Kreativität zu erwähnen: 1. Phase: Präparation (Vorbereitung) Material sammeln Orte aufsuchen um Inspiration zu finden Information sammeln 2. Phase: Inkubation (einordnen) beginn von Kombination des gesammelten Materiales man steckt fest, er hat das Gefühl, es geht nicht weiter 3. Phase: Illumination (Geistesblitz) Es fallen plötzliche Ideen ein, wie die Lösung aussehen könnte. 4. Phase: Verifikation (Realisierung, Umsetzungsphase) Problem oder Fragestellung ist noch nicht gelöst, aber die Richtung wird klarer. Jede Altersgruppe hat ihre eigenen Lernbedürfnisse und Eigenschaften. Ich glaube jedoch, dass der Lernprozess an sich aus zwei Hauptteilen besteht: 50% Verstehen & 50% Verinnerlichen. Jede pädagogische (Spiel)aktivität hat bei allen Altersgruppen das Ziel des Lernens, d.h. die Auseinandersetzung mit der Welt, die Verkräftung intrapersoneller Konzepten, sowie die Förderung kognitiver sowie sozialer Fähigkeiten bzw. Fertigkeiten. Die Rolle des Erziehers ist daher in diesem Prozess äußerst wichtig, da er/sie als Vorbild, Anleitung und Begleitung wirkt. Als Griechin weise ich darauf hin und applaudiere die Bedeutung der Selbsterkenntnis. (Gnothi seauton-altgriechisch Γνῶθι σεαυτόν „Erkenne dich selbst!“ / "Erkenne, was Du bist."). Die Zöglinge sollte Wissen suchen oder das Problem selbst lösen, anstatt Kenntnisse und Anweisungen über das Problem zu erhalten1. Echte Erfahrungen sind wichtig für den Lernprozess. Daher ist nicht nur der Inhalt der Informationen wichtig, sondern auch der breitere Rahmen für konstruktives Lernen. Diese Unterrichtserfahrungen sollten so strukturiert sein, dass die Zöglinge die Informationen leicht mit Vorkenntnissen und Erfahrungen, aber auch mit realen Situationen abgleichen können. Vier Bereiche liegen der Kreativität zugrunde: soziales Umfeld, Können und Wissen, kreative Denkfähigkeiten, Motivation. Im Kontext von Kreativität geht es um die Motivation, ein Spiel zu spielen, etwas zu malen oder basteln, eine Aufgabe zu übernehmen, etwas zu scheffen, oder ein Problem zu lösen, weil es das Kind iteressiert, herausfordert oder befriedigt. Zu diesem Zweck ist die intrinsische Motivation der zentrale Grundsatz. Intrinsisches Motivationprinzip und Kreativität gehen einher. Menschen sind am kreativsten, wenn sie sich primär durch das eigene Interesse, den Genuss, die Befriedigung und die Herausforderung der Arbeit selbst motiviert fühlen (und nicht durch extrinsische Motivationen). Intrinsische Prozessmoderation wird genährt von einer inneren Lust und Freunde. Es bedarf hier keine weiteren Belohnung, weil die einige Begeisterung einen chemischen Selbstbelohnung-Cocktail ausgeschüttet. Deshalb sollte in der frühkindliche Pädagogik auf Belohnungen oder Lob bei kreativen Prozessen verzichtet werden. Kein Maßstab von außen kann den inneren Leistungsanspruch ersetzen, hingegen erweißt sich extrisische Motivation als kontraproduktiv. Kreativität benötigt also originale und vielfältige Denkprozess, Fantasie und divergentes Gedanken, Ideen und Möglichkeiten. Intrinsische Motivation ist gekennzeichnet durch die Neugier und das Interesse für die Aufgabe, das Durchhaltevermögen und Willstärke, das Vertrauen auf das eigene Können und die eigene Tüchtigkeit sowie die Konzentration und das Fokussieren auf den Inhalt der Aufgabe. Schließlich stoßen Kinder oft, wenn sie ein Projekt durchführen, auf Schwierigkeiten. Manche lassen die Schwierigkeit zu Wort kommen und bitten um Tipps, jedoch andere können ungeduldig werden oder sich entmutigen lassen. Die Erzieher brauchen hier ein positives Selbstkonzept sowie Improvisationsvermögen und müssen zu problemlösungs- und zielorientierter Arbeit fähig sein. Sie müssen offen sein für die verschiedenen Schwierigkeiten, die auftauchen können, und dürfen sie letztlich nicht als Belastung sehen, sondern sollten sie als sich Herausforderung begreifen, die das Leben spannend machen und es bereichern.

1Modritscher 2006

Μεγαλώνεις “γερά” παιδιά; Πώς να κάνουμε τις κοινωνίες μας ισχυρότερες εκ των έσω:

Τις δεξιότητες που αναπτύσσει ο άνθρωπος στην τυπική ανάπτυξη -υγιή άτομα- τις χωρίζουμε σε έξι βασικές κατηγορίες:

1 αυτό-δεξιότητα 

2 κοινωνική  δεξιότητα

3 γνωστική δεξιότητα

4 συναισθηματική  δεξιότητα

5 ψυχοκινητική δεξιότητα

Μια υποκατηγορία της ψυχοκινητικής δεξιότητας είναι η ανάπτυξη λεπτών κινητικών δεξιοτήτων, η ομιλία κ.α. Προφανώς λοιπόν τα παιδιά με αυτισμό (υψηλής λειτουργικότητας) εστιάζουνται σε μία από αυτές τις υποκατηγορίες, αφήνοντας έτσι να ατροφούν οι άλλες. για αυτό για παράδειγμα μπορεί να έχουν τρομακτικά υψηλή επίδοση στα μαθηματικά πχ (ή σε ο,τι υπερεστιάζουν) αλλά δεν μπορούν να κουμπώσουν το πουκάμισό τους. 

Οι τομείς όμως στους οποίους άτομα με αυτισμό παρουσιάζουν αναπτυξιακή έκπτωση είναι την αυτοδεξιότητα/αντίληψη εαυτού, κοινωνική δεξιότητα και συναισθηματική δεξιότητα. 

έτσι βλέπουμε παιδιά που παρουσιάζουν σχεδόν εμμονική ενασχόληση με κατασκευές αλλά οι λεκτικές τους δυνατότητες είναι σχεδόν μηδενικές καθώς και παρουσιάζουν μηδενική ανοχή στη ματαίωση: δεν μπορώ να ανεχτώ ότι τώρα μία δραστηριότητα θα αλλάξει, δεν μπορώ να ανεχτώ ότι κάποιος με σταματάει από τη δραστηριότητα μου για να κάνω άλλη δραστηριότητα, δεν μπορώ να αντιληφθώ τις επιθυμίες και τις ανάγκες των γύρων μου και όταν κάποιος παρεμβαίνει σε αυτό που κάνω, κλαίω, φωνάζω και ούτω καθεξής.

Και επιστρέφουμε στα άτομα τυπικής ανάπτυξης δηλαδή υγιή άτομα και στα μαθησιακά παράθυρα του χρόνου που ανοίγουν από το 1ο μέχρι το 3ο ηλικιακό έτος κατά τα οποία τα παιδιά πρέπει/χρειάζονται να αναπτύξουν: αυτοδεξιότητα, κοινωνική δεξιότητα και τη συναισθηματική δεξιότητα. 

Το μαθησιακό στάδιο του εγκεφάλου, ή κρίσιμη φάση, βρίσκεται μεταξύ του πρώτου και του τρίτου έτους της ζωής, όταν τα βρέφη και τα νήπια μαθαίνουν να αναγνωρίζουν το περιβάλλον τους: τον εαυτό τους (ως διαφορετική οντότητα π.χ. από τους γονείς) και τον περίγυρώ τους καθώς και τα δύο αυτά σε συνάρτηση. 

Έτσι βρέφη και νήπια, τα οποία από το πρώτο έως το τέταρτο έτος δεν ενθαρρύνθηκαν στο να αναπτύξουν αυτονομία και λεπτοκινητική, για παράδειγμα: αρχίζω να ντύνομαι/γδύνομαι μόνο μου, να πλένω τα χέρια μου μόνο μου, μαθαίνω να πιάνω το κουτάλι και το πιρούνι μόνο μου, να τρώω μόνο μου, μοιράζομαι την ώρα του φαγητού μαζί με τους ενήλικες και τα άλλα μέλη της οικογένειας κ.ο.κ. μένουν για πάντα υποδεέστερα προσανατολισμένα. Δεν έχουν δηλαδή πια τη δυνατότητα να ξεπεράσουν το στοματικό 0-1 ετών, πρωκτικό 2-3 ετών, και φαλλικό στάδιο 3-7 ετών,  διότι το παράθυρο για τη νευρική σύζευξη στον εγκέφαλο έχει πλέον κλείσει για πάντα. Με το να μην προωθούμε λοιπόν την αυτονομία σε αυτά τα ηλικιακά στάδια, είναι κοινώς σαν να ενισχύουμε άθελά μας αυτιστικά χαρακτηριστικά σε ανθρώπους τυπικής ανάπτυξης δηλαδή σε υγιείς ανθρώπους.

Φαντάσου λοιπόν αυτό τι αντίκτυπο έχει σε μία ολόκληρη γενιά και ευρύτερα κοινωνικά σύνολα..

Βέβαια αυτές οι δεξιότητες ενισχύονται και σε μεταγενέστερα ηλικιακά στάδια μέσω της επανάληψης και της αυτοματοποίησης: της λεγόμενης διαδικαστικής μνήμης. 

Το άτομο αν δεν τα έχει βιώσει στο σωστό ηλικιακό στάδιο, δεν τα καταλαβαίνει εκ των έσω, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται εν δυνάμει παλινδρόμηση σε όλο το ηλικιακό φάσμα της ανθρώπινης ζωής.

Με πολύ απλές διαδικασίες, από το πρώτο ηλικιακό έτος: μαθαίνω τους κανόνες του συνόλου και μαθαίνω τον εαυτό μου. Χωρίς φωνές, χωρίς τραμπουκισμό ή απελπισία, με αγάπη και υπομονή.

Δεν με ταΐζει η μαμά μου στο στόμα και δεν με ντύνει μέχρι τα τέσσερα, με τη δικαιολογία ότι δεν μπορώ, απλά για να κάνει γρήγορα τις δουλειές της.

Για αυτό και η γενιά του παππού και της γιαγιάς μας έχουν τόσες αξίες, γιατί τα παιδιά μέσα σε μεγάλες και φτωχές οικογένειες καλούνταν να δουλεύουν αυτόνομα. Ανέπτυσσαν την αυτονομία τους λαμβάνοντας υπόψιν τους και τους άλλους. Είχαν συνείδηση της κοινωνίας από πολύ πολύ μικρά, στο κατάλληλο ωστόσο ηλικιακό φάσμα. Και για αυτό δημιούργησαν, όσα δημιούργησαν. Το λάθος των γονέων εκείνης της γενιάς από την άλλη ήταν η τρομερή αυστηρότητα σε αντίθεση με την σχεδόν απόλυτη ανοχή και συνεχή ανάγκη για επιβράβευση σήμερα. 

Όλα αυτά μπορεί να τα μάθει ένα νήπιο μέσα σε φιλικό περιβάλλον χωρίς ταμπού και μία δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι μου, γιατί και αυτό έχει κακές επιπτώσεις. 

Για αυτό επιμένουν οι σημερινοί παιδοψυχολόγοι στην ενίσχυση της αυτονομίας μέσω του παιχνιδιού και της εμπειρίας, με απουσία όμως όσο το δυνατόν της επιβράβευσης και της τιμωρίας. Γιατί η πολύ έντονη επιβράβευση και η πολύ έντονη αυστηρότητα δημιουργεί νάρκισσους. Τα κάνω δηλαδή όλα τελικά σωστά για να είμαι αποδεκτός από το σύνολο. Δεν έχω δικό μου κίνητρο, δεν χτίζω δικό μου σύστημα αξιών διότι έχω μάθει πως το κίνητρο έρχεται απέξω. Έτσι προκύπτουν οι νάρκισσοι, η μάστιγα των ανθρώπων ασκούν bullying. 

Πολύ απλή μέθοδος τελικά στο να δημιουργήσεις μία καλή γενιά: χρειάζομαι αυτονομία, γνωρίζω τον εαυτό μου και το κοινωνικό μου σύνολο μέσω του παιχνιδιού, της εμπειρίας και της συμμετοχής σε δραστηριότητες με ενήλικες, με απουσία επιβράβευσης και αυστηρότητας. Ουδετερότητα και αγάπη.